Zona Nedir?
Zona, Varisella zoster virüsünün sinirlerde yol açtığı iltihaplanma sonrası oluşan döküntülü, ağrılı bir cilt hastalığıdır. Genellikle gövdede veya yüzde tek taraflı olarak oluşan içi su dolu , kırmızı küçük kabarcıklar ve yine aynı tarafta şiddetli ağrı zonanın başlıca bulgularıdır.
Zona Belirtileri Nelerdir?
Zona bazen direk içi su dolu kırmızı kabarcıklar şeklinde ortaya çıkar ve beraberinde ağrı da vardır. Bu ağrı döküntünün olduğu taraftaki iç organları ve kemikleri de içerecek şekilde yaygın ve rahatsız edici olabilir. Zonada ağrı oldukça şiddetlidir. Ağrı bazen kızarık içi su dolu kabarcıkların öncesinde ortaya çıkabilir ve çok şiddetli seyredebilir. Bu sebeple çoğu zaman ilk başta tanı koymada gecikme olasılığı yüksektir. Bu şiddetli ağrı iç organlarda veya kemikte bir sorun varmış algısı yaratıp hastayı ve hekimi tanı amaçlı birçok tetkik yapmaya yönlendirebilir.
Zona Kimlerde Görülür? Tekrarlar mı?
Zona her yaşta olabileceği gibi genellikle ileri yaş bireylerde görülür. Zona çıkan kişilerde zonaya yol açan varisella zoster virüsü sinir köküne yerleşerek orda kalır. Ömür boyu stres durumlarında veya kişinin Bağışıklığını düşürecek diğer durumlarda sinir kökünden ilerleyerek tekrar aynı yerde, benzer şekilde ortaya çıkabilir. Bu sebeple Bir kez zona geçiren kişi ömür boyu birkaç kez daha zona geçirebilir.
Zona Neden Çıkar?
Zonaya yolaçan Varisella zoster virüsü aynı zamanda suçiçeğine de yol açan virüstür. Suçiçeği geçiren kişiler, sinir köklerine yerleşen ve orada bekleyen virüsün yıllar sonra aktifleşmesi ile zona hastalığını geçirebilir. Genellikle bu aktifleşmeye şiddetli bir stres durumu veya bağışıklığı düşüren durumlar yol açar. Bağışıklığı düşüren bu durum kanserler, bağışıklık sistemi hastalıkları veya bazı ilaçlar olabilir.
Zona Bulaşıcı mıdır?
Hayır zona bulaşıcı değildir. Zona geçiren kişi ile aynı ortamda bulunmak veya aynı havayı solumak zonanın bulaşmasına yol açmaz. Ancak zona yaralarına dokunan kişi şayet suçiçeği geçirmemişse o kişiye suçiçeği bulaşabilir. Bu sebeple suçiçeği geçirmeyen veya suçiçeği aşısı olmayan kişiler zona olan kişilerin yarasına dokunmamaya dikkat etmelidir.
Zona Tehlikeli midir?
Zona oldukça ağrılı ve bazen çok şiddetli olmasına rağmen zamanla azalarak geçtiği için çok da korkulacak bir hastalık değildir. Bazen ağrı uzun sürebildiniz için yaşam kalitesini oldukça olumsuz yönde etkileyebilir. Zona her ne kadar geçici bir hastalık olsa da yerleşim yerine göre etkilenen organların risk durumları değerlendirilmelidir. Yüz bölgesinde çıkan zona eğer göz veya kulak tutulumu yaparsa görme veya işitme ile ilgili kalıcı problemler oluşabilir. Bu sebeple özellikle baş bölgesinde ve yüzde çıkan zonalarda ilgili branşlar tarafından göz ve kulak muayenesi de yapılıp bu organların etkilenip etkilenmediği araştırılmalıdır.
Zonanın Tedavisi Var mıdır?
Zona, çeşitli antiviral ve ağrı kesici hap ve kremler ile tedavi edilebilmektedir. Kurutucu pansumanlar ve yara bakımı ile sulantılı yaralar kısa sürede iyileşir. Ancak tedaviye geç kalındığında ağrı uzun bir süre devam edebilmektedir.
Ayrıca varisella zoster sinir köküne yerleştiği için stres dönemlerinde veya bağışıklığı düşüren herhangibir hastalık durumunda tekrar zona çıkma riski vardır. Virüsü tamamen vücuttan atacak ve tekrarlamayı önleyecek bir tedavi maalesef henüz yoktur. Zona olmamak İçin stresten uzak durmak önemlidir.